Niektóre badania wykazały zmiany w strukturze i jakości snu podczas przebywania na dużych wysokościach nad poziomem morza (na przykład w górach), jednak niewiele było obiektywnych dowodów sugerujących, że wysokość ma negatywny wpływ na sen. To skłoniło naukowców z American Physiological Society do przeprowadzenia badań w 2015 roku*.
Spis treści
Bezsenność po zmianie wysokości
Naukowcy odkryli, że zaburzenia snu u tych, którzy niedawno przenieśli się na dużą wysokość, były powszechne, gdy mierzy się je ankietami/kwestionariuszami. W jednym z badań blisko połowa turystów badanych w ośrodku narciarskim położonym około 11,5 tys. stóp nad poziomem morza (3505 metrów) zgłosiła zaburzenia snu i częste przebudzenia podczas pierwszej nocy w hotelu.
Obiektywne zmiany snu zostały omówione w jednym badaniu, które mierzyło sen poprzez zastosowanie polisomnograficznych badań snu. Nie stwierdzono żadnych znaczących zmian w skuteczności snu ani w przebudzeniu po przejściu z 1500 stóp na 5300 stóp, a następnie do 8500 stóp, ale naukowcy odnotowali nieznaczną redukcję głębokiego snu.
Podczas badań zidentyfikowano powtarzalność sugerującą, że im wyższa wysokość, tym większy wpływ na sen. W tym badaniu alpiniści, którzy osiągnęli wysokość 15 000 stóp, doświadczyli subiektywnej bezsenności i zmniejszenia głębokiego snu w porównaniu z niższymi wysokościami.
Dlaczego wysokość wpływa na sen?
Wraz ze wzrostem wysokości zmniejsza się poziom tlenu w powietrzu. Autorzy badania zwrócili uwagę, że wcześniejsze badania wiązały fragmentację snu (płytki sen z licznymi wybudzeniami) na wysokości z niedoborem tlenu – ale najnowsze badania wykazały mniejszy związek między częstotliwością przebudzeń a dużą wysokością.
Naukowcy zasugerowali, że subtelne zmiany w elektrycznej aktywności mózgu spowodowane niewielkim niedoborem tlenu mogą wpływać na funkcjonowanie mózgu, co może tłumaczyć wpływ na jakość snu. W rzeczywistości, dwa badania zawarte w przeglądzie wykazały, że gdy uczestnicy cierpiący na zaburzenia funkcji poznawczych na większej wysokości otrzymywali specjalnie dawkowane porcje tlenu w nocy, poprawiła się ich wydajność w ciągu dnia.
Autorzy artykułu naukowego wskazali, że objawy choroby wysokościowej, takie jak bóle głowy, kaszel i duszność, mogą również wpływać na jakość snu – ale niewiele było dowodów na poparcie tej teorii.
Jak długo trwa poprawa snu na wysokości?
Chociaż naukowcy zwrócili uwagę, że przeprowadzono bardzo niewiele badań dotyczących aklimatyzacji snu i wysokości, jedno z badań wykazało, że sen został częściowo znormalizowany przed trzecią nocą – ale zależało to od wysokości.
Wpływ wysokości na jakość snu niewątpliwie istnieje. Wybierając się w górzyste tereny powyżej 3000 metrów nad poziomem morza warto o tym pamiętać.